"Roma Hukuku" sayfasının sürümleri arasındaki fark
From Hukuk Wiki
| 19. satır: | 19. satır: | ||
| − | + | Ayrıca bakınız : [[Roma hukukunun Modern hukuka etkisi]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
---- | ---- | ||
[http://www.hukuki.net/modules.php?name=Encyclopedia&op=list_content&cid=2 Roma Hukuku Terimleri] | [http://www.hukuki.net/modules.php?name=Encyclopedia&op=list_content&cid=2 Roma Hukuku Terimleri] | ||
Sayfanın 00:36, 23 Ekim 2009 tarihindeki hali
Roma Hukuku ile ilgili bölüm.
ROMA HUKUKU Hukuk sistemleri içinde çok önemli bir yer tutan Roma Hukuku kamu hukuku ve özel hukuk ayırımına dayanmaktadır. Beşeri bir sistem olarak İÖ 7. yüzyılda kurulan Roma İmparatorluğu'nda ve MS. 396'da ikiye bölünmesinden sonra Bizans İmparatorluğu’nda hüküm sürmüştür.
5. yüzyılda Justinanus, Corpus Juris Civilis denilen külliyatı toplamıştır. Kıta Avrupası ülkeleri hukuku bu külliyat temeline dayanmaktadır. MS 6. yüzyılda Justinianus Batı Roma İmparatorluğunu kaybettiği toprakları yeniden kazanmak ve Roma hukukunun bütün bu topraklarda eski saf haliyle uygulanmasını sağlamak amacıyla çalışmalar başlattı. Bu çalışmalar sonunda bir kanunlaştırma hareketi olan Corpus Iuris Civilis oluştu. Corpus Iuris Civilis 4 bölümden oluşmaktadır. Institiones, Digesta, Codex ve Novella. Institiones ve Digesta'da klasik dönem hukukçularının eserlerinin derlendiğini, Codex'te Iustinianus'a kadarki imparator emirnamelerini, külliyata daha sonradan eklenen Novella'da ise Iustinianus'un emirnamelerini görüyoruz. Glossator'ların (şerhçiler) çalışmaları çağdaş hukuka tesir etmiş, Roma Hukuku'na bağlı ülkelere "civil law" denilmiştir.
Roma hukukunun Devreleri :
Roma hukuku, başlangıcı Roma tarihinin ilk devirlerine kadar uzanan ve milâdî altıncı asırda Jüstinyen'in (Justinianus) kanunlarıyla nihayet bulan uzun bir gelişmenin mahsulüdür. Yani bu inkişafın takriben bin yıldan fazla sürmüş bir tarihi vardır. Bu uzun gelişme çağlarında mezkür hukuk ani değil, geçici inkılâp ve değişmelere uğramış, mütemadiyen şeklini değiştirmiştir. Öyle ki örneğin cumhuriyet ve prenslik devirlerinin hukuku, Jüstinyen hukukundan derin bir biçimde ayrılmaktadır. Doğrudan doğruya Roma hukukundan ve bu hukukun modern hukuklar üzerindeki tesirinden bahsedildiği zaman daha çok son safhası (Jüstinyen hukuku) kast olunmaktadır.
Roma'nın başlangıcından (M.Ö. 754), milattan önce dördüncü asra kadar süren "eski hukuk devri". Bazı müellifler bu devre "krallık devresi" demişlerdir. Bu devre hukukunda cezai hükümler çoktur. Hukukî münasebetlerin çoğu, muhtemelen menşeleri rahiplerin dinî hukuklarında bulunan cezai hükümlerin ve kanunların himayesine alınmıştır. Ancak cumhuriyet devrinden önce yazılı bir hukuk mevcut olmayıp teamül hukuku hakimdir. Bu sebeple de mevkür devreye ait bilgiler kesin değildir.
İkinci Pön harbinden (M.Ö. 200) Prensliğin kuruluşuna kadar devam eden devrede. (Bazılarına göre bu devre M.Ö. 509 yılında kralların kovulmasıyla başlar ve adına "cumhuriyet devri" denir.) hukuki ilişkileri düzenleyen eden üç tür kanun ve hukuk kaynağı vardır:
a) Oniki levha kanunları , b) Halk meclisleri kanunları ve c) Pretor beyannameleri .
Ayrıca bakınız : Roma hukukunun Modern hukuka etkisi
