1982 Anayasası halkoylaması sonucuna ilişkin Yüksek Seçim Kurulu Kararı

9 Kasım 1982 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan YSK Kararı şöyle:

YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI

Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı'ndan:

Karar No: 444

Anayasanın halkoyuna sunulması hakkında 24.9.1982 gün ve 2707 Sayılı Kanunun 2 nci. maddesi uyarınca 7 Kasım 1982 Pazar günü yapılan Anayasanın halkoylaması sonuçları, Kurulumuzca incelendi ve gereği görüşülüp düşünüldü:

1-. 5 Eylül 1982 Pazar günü yapılan yazılımla, Tüm ülke düzeyinde yirmi milyon yedi yüz yirmi iki bin altı yüz iki (20.722.602) yurttaşımızın oy verme yeterliğine sahip olduğu ve bunların seksen iki bin dokuz yüz on üç (82.913) sandıkta oy kullanacakları,

2- 7 Kasım 1982 Pazar günü Tüm Yurtta yapılan oylamanın Kurulumuza ulaşan kesin sonuçlarına göre 18.718.115 ( on sekiz milyon yedi yüz on sekiz bin yüz on beş) yurttaşımızın oy kullandığı, kullanılan oylardan 18.600.313 (on sekiz milyon altı yüz bin üç yüz on üç) oyun geçerli, 117.802 (yüz on yedi bin sekiz yüz iki) oyun geçersiz sayıldığı, geçerli oylardan 16.945.545 (on altı milyon dokuz yüz kırkbeş bin beş yüz kırkbeş) oyun kabul, 1.594.761 (bir milyon beş yüz doksan dört bin yedi yüz altmış bir) oyun red olduğu,

3- Hava koşulları dolayısıyla zorunlu olarak kurulumuza ulaşamayan toplam 730 (yedi yüz otuz) sandıkta oy kullanabileceklerin en fazla toplam sayısı 219.000 (iki yüz on dokuz bin) olabilir. Bunların sonuçlarının ne zaman alınabileceği belli değildir. Beklenmesi hiçbir yarar sağlamaz. Bu oyların Tümü red oyu olarak kabul edilse bile bu halin geçerli tüm oylar içinde %90’ı aşan kabul oylarının oranını ve böylece oluşan hukuksal sonucu etkilemiyeceği ve değiştirmeyeceği tartışma kabul etmez şekilde açık ve kesin bir gerçektir.

2707 Sayılı Kanunun 11 nci maddesinin son fıkrasında aynen "Muteber oyların yarısından çoğu (KABUL) ise, Anayasa Türk Milleti tarafından kabul edilmiş olur" hükmü yer almıştır.

O halde, yukarda açıklanan olgular ve 2707 Sayılı Kanunun anılan 11 nci maddesinin son fıkrası hükmü karşısında;

A - 7 Kasım 1982 Pazar günü yapılan halkoylaması sonucu Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın Türk Milleti tarafından kabul edilmiş olduğuna,

B - Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Resmi Gazete'de ilanına, kamu oyuna duyurulmasına 9.11.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 Orhan Aydın 

Yüksek Seçim Kurulu Başk. Fazıl Alp YSK Başkanvekili Ahmet Coşar YSK Üyesi Süleyman Türkoğlu YSK Üyesi Cezmi Elgin YSK Üyesi H.Basri Gültekin YSK Üyesi Teoman Pamir YSK Üyesi

---

20 Kasım 1982 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan YSK Kararı şöyle: (Sayı:17874)

YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI

Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı'ndan:

Karar No: 458

Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığının 13.11.1982 günlü yazılarıyla Anayasanın 7 Kasım 1982 Pazar günü halkoyuna sunulmasının kesin sonuçlarını tespit eden ve Resmi Gazete’nin 9.11.1982 gün mükerrer 17863 sayılı nüshasında 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının metniyle beraber yayınlanmış olan Kurulumuzun 9.11.1982 gün 444 sayılı kararıyla mevsim ve hava muhalefeti nedeniyle henüz 730 sandığın sonucunun gelmediği, ancak, illerden gelen bilgilere göre sonucun kesin olarak belli olduğu, açılmayan sandıkların tamamının red oyuna ilavesi halinde dahi, Anayasanın kabulü şeklinde oluşan sonuca hiç bir surette etki yapmayacağı açıklanmış, anayasanın kabul edildiği ilan edilmiş idi.

İlk kararımızda sonucu alınamadığı bildirilen 730 sandığında kesin sonuçları alınmıştır.

Buna göre:

İlk ilan çeşitli illere ait 730 sandık hariç, Türkiye düzeyinde illerden gelen tutanakların toplamından ibarettir.

Bu kere eksiklik tamamlanmış ve bütün illerin tamamı belli olduğundan her il için ayrı ayrı, yine ayrıca toplam olarak oylama sonuçlarının kabul ve red oranının ilanının gerekip gerekmediği tetkiki istenmiş olmakla incelenip görüşüldü gereği düşünüldü:

2707 sayılı Kanunun 11 inci maddesine uygun olarak il seçim kurullarından gelen kesin bilgiler birleştirilerek 9.11.1982 gün 444 sayılı kararımızla 9.11.1982 günlü Resmi Gazete’nin mükerrer 17863 sayılı nüshasında ilan edilmiş, oyların yandan çok fazlası kabul olduğu için 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası bu ilanla yürürlüğe girmiştir.

Bu ilandan ayrı olarak her ile ait oylama sonuçlarının ayrı ayrı, katılma, red ve kabul oranı ile geçersiz oy oranının ilanı gerekip gerekmediği hususunda 2707 sayılı Kanunda bir açıklık mevcut değildir. Ancak sözü edilen Kanunun 1 inci maddesinde diğer seçim kanunlarının bu kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanabileceği yer almıştır. Bu itibarla şimdiye kadarki uygulama esas alınarak 7 Kasım 1982 günü yapılmış olan Anayasa halkoylamasının Türkiye düzeyinde ayrıca iller esas alınarak her il için, oy verme kütüğünde yazılı olanlar, oylamaya katılanlar, geçerli ve geçersiz oy miktarı, Kabul ve red miktarı ile bunların oranlarının hesabını gösteren cetvelin Resmi Gazete’de yayınlanmasına karar verilmelidir.

Sonuç: 7 Kasım 1982 gününde yapılmış olan Anayasa halkoylamasına ait Türkiye düzeyinde toplam ve her ilin oylama sonucunu gösteren cetvelin Resmi Gazete’de yayınlanmasına 13.11.1982 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 Türkiye çapında sandık seçmen listelerinde kayıtlı olanların sayısı 20 690 914 

Türkiye çapında halkoylamasına katılanların sayısı 18 885 488 KATILMA ORANI % 91,27 Türkiye çapında muteber olan oyların sayısı 18 841 990 Türkiye çapında Anayasaya kabul oyu verenlerin sayısı 17 215 559 Türkiye çapında Anayasaya red oyu verenlerin sayısı 1 626 431 Türkiye çapında kabul oyu verenlerin muteber oy sayılarına oranı % 91,37 Türkiye çapında red oyu verenlerin muteber oy sayılarına oranı % 8,63