AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE FEDERAL YARGILAMA SİSTEMİ

I. AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE FEDERAL YARGILAMA SİSTEMİ
1. YARGIÇLARIN SEÇİMİ, ATANMALARI VE BAĞIMSIZLIKLARI
A. Hakimlerin Atanması
1. Amerika Birleşik Devletleri Anayasası Madde III Uyarınca Atanacak Hakimler
Amerika Birleşik Devletleri Anayasa Mahkemesi üyeleri, federal temyiz mahkemeleri ve
federal bölge mahkemeleri hakimleri, Uluslararası Ticaret Mahkemesi hakimleri Anayasa.nın
yasama erkine ilişkin III. Maddesi uyarınca atanır. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı
tarafından aday gösterilen ve atanan bu hakimlerin Senato üyelerinin çoğunluğu tarafından
onaylanması gerekmektedir. Madde III uyarınca hakimler süresiz olarak atanırlar ve ancak
Anayasa.da belirtilen soruşturma uyarınca Kongre tarafından görevlerinden alınabilirler. Söz
konusu hakimlerin aday gösterilmesi veya onaylanması süresinde yargının hiçbir rolü yoktur.
Federal hakim olarak atanmada etkin olan tek kıstas atanacak kişinin kariyeri ve akademik
başarılarıdır. Sözkonusu adaylar sınava tabi tutulmazlar. Ancak, hakim adaylarının akademik
geçmişleri, iş tecrübeleri, yayınlanmış eserleri, entellektüel ilgi alanları, gördüğü davalar ve kişisel ilgi alanları gibi konuları, kişisel özellikleri ve meslek yaşamlarında göstermiş
oldukları başarıları detaylı olarak anlatan formları doldurmaları gerekmektedir. Ayrıca
adaylar kapsamlı mülakatlardan geçirilir ve kişisel geçmişleri araştırılır.
Politika, Madde III uyarınca atanan hakimlerin seçiminde önemli bir etkendir. Atama,
Başkan tarafından Senato.nun ya da atamanın yapılacağı eyalette görevli olan ve Başkan.ın
da üyesi olduğu parti mensuplarının Başkan.a sunmuş oldukları listeden yapılır. Başkan.ın
gösterdiği adayların Senato.nun Adalet Komitesi huzurunda düzenlenecek oturuma katılması
ve Senato.nun her bir adayın atanmasını onaylaması gerekmektedir. Madde III uyarınca
atanacak hakimler Başkan tarafından genellikle atamanın yapılacağı mahkemenin bulunduğu
bölgede ikamet eden önde gelen avukatlar, ilk derecelerdeki federal mahkeme hakimleri,
eyalet mahkemeleri hakimleri ya da hukuk profesörleri arasından aday gösterilir.
Her bir federal hakim belirli bir bölgede belirli bir hakimlik pozisyonunu doldurmak üzere
atanır. Resmi olarak atanmadıkları takdirde hakimlerin başka bir mahkemede davaya bakma
yetkileri yoktur. Bazı bölgelerde iş yükü nedeniyle bir mahkemenin hakiminin diğer
mahkemelerin davalarına da bakması sıklıkla talep edilebilmektedir.
2. Eyalet Mahkemeleri Hakimleri
Amerika Birleşik Devletleri’nde görülen davaların çoğuna eyalet mahkemeleri hakimleri
bakmaktadır, fakat bu hakimler federal yargı sistemi içerisinde görev almamaktadırlar. Sözü
edilen hakimler eyalet hükümetleri tarafından oluşturulan eyalet mahkemeleri sistemi
içerisinde hizmet etmektedirler. Federal mahkeme hakimleri gibi eyalet mahkemeleri
hakimlerinin de federal Anayasa ’yı gözetmeleri gerekmektedir ve Anayasaya aykırı eyalet
kanunlarını geçersiz kılmaya ve uygulamamaya yetkilidirler. Eyalet mahkemeleri yargıçları
eyalet anayasaları ve kanunları uyarınca çeşitli şekillerde seçilirler. Bu hakimlerin çoğu halk
tarafından genel seçimle ya da eyalet valileri tarafından belirli bir süre için görev başına
getirilirler. Genel seçimlerde aldıkları oy ile de görev süreleri uzatılabilir.

B. Federal Yargının Etik Kuralları
Kanunlar uyarınca federal mahkeme hakimleri uyuşmazlık konusu olan olaya ilişkin kişisel
bilgi sahibi olmaları, davanın taraflarından herhangi birisi ile kişisel yakınlıklarının olması, davanın önceki safhalarında taraflardan herhangi birisinin avukatlığını yapmış olmaları ya da davanın konusu veya tarafları ile ilgili olarak maddi bir çıkarlarının sözkonusu olması durumlarında davaya bakamazlar. Federal mahkeme hakimleri ayrıca Amerika Birleşik Devletleri Adalet Konseyi uyarınca kabul edilen etik kuralları ve prensiplerden oluşan
Amerika Birleşik Devletleri Hakimlerinin Çalışma Esaslarına İlişkin Kanun.a uymak
zorundadırlar. Çalışma Esaslarına İlişkin Kanun - ve yorumları - yargı birliği ve bağımsızlığı,
adaletin sağlanması ve tarafsızlığı, hakimlere izin verilen yargı dışı faaliyetleri ile bunların usulsüzlüğünün engellenmesi konularında hakimlere rehberlik sağlamaktadır.
Hakimler etik kuralları ile ilgili olarak Amerika Birleşik Devletleri Adalet Konseyi.nin
Çalışma Esasları Komitesi.nden de yararlanabilirler. Sözkonusu hakimler komitesi, çalışma
esaslarına ilişkin kanunları hazırlamaya ve ayrıca hakimlere ve mahkeme çalışanlarına yazılı
görüş vermeye de yetkilidirler. Komite ayrıca hakkında görüş talep edilen olaylardan
bazılarını seçerek yayınlatabilir. Yayınlanan görüşlerde görüşü talep eden hakim ya da
hakimlerin kimlikleri belirtilmemekte ve sözkonusu görüş yazılı olarak ve bilgisayar
ortamında hakimlere sunulmaktadır.
Mali konularda menfaat çatışmasını engellemek amacıyla Federal kanunlar uyarınca tüm
hakimler . ve ayrıca tüm yüksek kademelerdeki devlet görevlileri . (eşleri ve çocukları için
de olmak üzere) malvarlıklarını, borçlarını, görevlerini, kendilerine verilen hediyeleri ve
yapılan tazminat ödemelerini listeleyen yıllık mali tablolarını ilgili makama sunmak
zorundadırlar. Federal mahkeme hakimleri ve bazı adli makam görevlilerinin açıkladıkları bu
tablolar Amerika Birleşik Devletleri Mahkemeleri İdari Ofisi.nde tutulmakta ve kamunun
incelemesine açık bulunmaktadır.
Hakimler siyasi ve ticari (kişisel yatırım hariç olmak üzere) faaliyette bulunamazlar ve
avukatlık yapamazlar, fakat kamu hizmeti ve eğitim hizmetlerine zaman ayırabilirler. Federal
mahkeme hakimleri yazıları, konuşmaları ve verdikleri dersler aracılığıyla hukuk alanındaki
hizmetleri nedeniyle ayrıcalıklı bir yere sahiptirler. Federal mahkeme hakimlerinin hukukun,
hukuk ve adalet sisteminin gelişmesini sağlayan faaliyetlere katılmaları için hakimleri
destekleyen bu önemli rolü Çalışma Esaslarına İlişkin Kanun.da da tanınmıştır. Hakimlerin
hakimlik mesleği dışındaki faaliyetlerinden (örneğin ders verme) sağlayabilecekleri gelir
maaşlarının %15.i ile sınırlandırılmıştır.
C. Hakimlerin Maaşları
Federal mahkeme hakimlerine ödenecek maaş ve sağlanacak sosyal yardımlar Kongre
tarafından belirlenir. Maaşlar ve sağlanan sosyal yardımlar Kongre üyeleri ve diğer yüksek
kademelerdeki devlet görevlilerine ödenen ile aynıdır. Anayasa Madde III uyarınca atanan
federal mahkeme hakimlerinin maaşlarında ve sağlanan sosyal yardımlarda hakimin hizmet
süresi boyunca indirim yapılamaz.
D. Kıdemli ve Emekli Hakimler
Anayasa uyarınca federal temyiz mahkemeleri, federal bölge mahkemeleri ve Uluslararası
Ticaret Mahkemesi hakimleri görevlerini ömür boyu sürdürebilirler ve bu nedenle herhangi
bir yaşta emekli olmaları gerekmemektedir. Fakat 65 yaşını doldurdukları ve belirli süre
hizmet sağlama şartını yerine getirdikleri takdirde bu hakimler emekli olmayı talep edebilirler
ve bu durumda maaşlarının tümünü almaya devam ederler. Madde III uyarınca atanan
hakimlerden emekliye ayrılanların büyük bir bölümü herhangi ek bir ödeme almaksızın tam
veya yarı zamanlı olarak .kıdemli hakim. sıfatı ile davalara bakmaya devam etmektedirler.
E. Adli Eğitim
Adalet sistemi içerisinde yer alan bir kurum olan Federal Adalet Merkezi federal mahkeme
hakimlerinin ana araştırma ve eğitim merkezidir. Önemli hukuki konularda, hakimlik mesleği
ve dava yönetimi konularında hakimler için çeşitli eğitim programları sunmaktadır. Göreve
ilk atanmalarını hemen takiben katıldıkları göreve uyum sağlamaya ilişkin eğitime ek olarak
tüm hakimler yeni kanuni düzenlemeler, mahkeme içtihatlarındaki gelişmeler ve bazı
hakimlik yetenekleri konularına ilişkin seminerlere katılmak üzere belirli aralıklarla Merkez
tarafından davet edilirler. Merkez ayrıca hukuk fakülteleri ile işbirliği yaparak hukukun belirli bir dalında kapsamlı özel bazı programlar da sunmaktadır; ör: fikri hukuk ya da bilimsel delillerin değerlendirilmesi. Merkez, hakimlerin kişisel olarak katılabilecekleri seminer ve programları düzenlemenin yanı sıra, hakimlerin görevlerini icra ederken yardımcı olabilecek çeşitli video kasetleri, kasetler, el kitapları ve diğer yayımları da hazırlamaktadır.
İdari Ofis1 hakimler için bilgisayar kullanımı ve sosyal yardımlar, çalışan istihdamı,
organizasyon ve yönetim, adli etik ve kişisel güvenlik gibi idari konularda eğitim
programlarının yanı sıra bölge mahkemesi, temyiz mahkemesi ve iflas mahkemeleri2
başkanlığına yeni atanan hakimler için yönetim ve operasyon konularında özel programlar da
sunmaktadır.
Federal Adalet Merkezi, İdari Ofis ve Amerika Birleşik Devletleri Ceza İnfaz Komisyonu
ortak olarak hakimler ve mahkeme çalışanları için her gün eğitim ve bilgi programları
yayınlayan bir televizyon kanalı işletmektedirler. Ayrıca bazı mahkemeler kendi içlerinde
tüm hakimlerin katıldığı tartışma programları ve diğer programların yanı sıra göreve yeni
atanan hakimler için göreve uyum ve eğitim programları da düzenlemektedirler.
F. Hakimin Atayacağı Çalışanlar
Mahkeme tarafından atanan mahkeme çalışanlarının yanı sıra her bir hakimin kalem
çalışanları olarak adlandırılan kendisine ait az sayıda personel atama yetkisi vardır.
Hakimler kendilerine idari konularda yardımcı olmak üzere bir sekreter ve hukuki konularda araştırma yapma ve yazı hazırlama konularında yardımcı olacak stajyer istihdam edebilir. Kalem
çalışanları Adalet Çalışanlarının Çalışma Esaslarına İlişkin Kanuna uymak zorundadırlar.
Kalem çalışanlarının görevleri her bir mahkemeye ya da hakimin işi ve yönetim tercihlerine
göre değişmektedir. Hakimler kalem çalışanlarının işlerini dikkatle inceler ve denetler.
Hakimin takdir yetkisini kullanmasını gerektirmeyen hukuki araştırma işleri ve diğer işler için
kalem çalışanlarını kullanarak her bir hakim, hakimlik mesleği ile ilgili yükümlülüklerini
daha iyi şekilde yerine getirebilmektedir.
1 İdari Ofis Amerika Birleşik Devletlerinin yargı erkine merkezi destek vermek amacıyla kurulmuş bir birimdir.
İdari Ofis federal mahkemelerin idari birimlerine, yönetim, hukuk, teknik, iletişim alanları dahil diğer birçok alanda destek hizmetleri ve geniş destek vermektedir.
2 İflas hukuku federal hukuktur ve dolayısıyla iflas mahkemeleri federal mahkemelerdir.

G. Amerikan Hukuk Sistemini Diğer Sistemlerden Ayıran Özellikler
1. Hasımlı Sistem
Tarafların, aralarındaki uyuşmazlığı tarafsız olarak durum tespitinde bulunan kişiye
sunmalarından dolayı Amerika Birleşik Devletleri'nde dava prosedürü hasımlı sistem
olarak adlandırılmaktadır. İngiliz hukuk sisteminden esinlenen Amerikan hukuk geleneği
hasımların mahkeme önünde tartışmasına olanak sağlayarak hakimin ya da jürinin doğruyu
tespit edip anlaşmazlığı çözmesine yardımcı olmasını amaçlamaktadır. Diğer bazı sistemlerde
hakimler ya da adli görevliler ilgili delilleri toplayabilmek ve tanıklardan ifade alabilmek için soruşturmalar yürütmektedirler. Amerika Birleşik Devletleri'nde ise hazırlık soruşturması ile
delillerin toplanması mahkemenin yardımı olmaksızın davanın tarafları ve avukatlarınca
yürütülmektedir. Hakimin en önemli görevi taraflarca sunulan konuları bir yapıya oturtarak
gelişimini sağlamak ve hukuku gözeterek adaleti sağlamaktır.
2. Anglo-Sakson Hukuk Sistemi
Amerikan hukuk sistemi büyük ölçüde İngiliz hukuk sistemine dayanmaktadır. Anglo-Sakson
hukuku, Kara Avrupası sisteminde olduğu gibi kurallar bütününün oluşturduğu kanunların
meydana getirdiği bir hukuk sistemi olmaktan ziyade hakimler tarafından geliştirilen ve
yorumlanan bir hukuktur. Anglo-Sakson hukukunun temel özelliklerinden biri hakimlerin eski
davalar ile benzer olaylara ve hukuki temellere dayanan yeni davaları, eski davalarla
oluşturulan hukuk prensiplerini kullanarak çözmeye çalıştığı .içtihat. doktrinidir. İlk
derecelerdeki mahkeme hakimleri kendi yargı alanlarındaki yüksek dereceli mahkemelerin
kararlarını takip etmek zorundadırlar.
Amerika Birleşik Devletleri Kongresi bu yüzyıl içerisinde federal hukukun bir çok alanında
belirli hukuk dallarında temel hukuk prensipleri oluşturan detaylı yasalar çıkarmıştır. Bu
kanunlar İflas Kanunu, Uluslararası Gelir Kanunu, Sosyal Sigortalar Kanunu, Sermaye
Piyasası Araçları Kanunu ve Menkul Kıymetler Borsası Kanunu gibi kanunları
kapsamaktadır. Ayrıca, her bir eyalet Ticaret Kanunu gibi kapsamlı kanunlar da çıkarmıştır.
Genellikle bu kanunlar sonradan federal ve eyalet idari kurumları tarafından çıkartılan
yönetmelikler ile geliştirilip yorumlanmaktadır.
Geçen yüzyılda artan sayılarına rağmen Amerikan kanunları ve yönetmelikleri mahkemeler
tarafından .içtihat. esasları çerçevesinde yorumlanmaya devam edilmiştir. Örneğin bir iflas
mahkemesi İflas Kanunu.nu uygularken ilgili mahkeme kararlarını inceleyerek benzer
olaylarda belirli bir kanun hükmünü uygulayan Anayasa Mahkemesi Kararı ya da temyiz
mahkemesi kararı olup olmadığını tespit edecektir. Avukatlar ise olaya sadece kanunun
herhangi bir hükmünün uygulanıp uygulanmayacağını sorgulamayıp aynı zamanda başka
benzer bir mahkeme kararının uygulanıp uygulanmayacağını da tartışacaklardır.
Amerika Birleşik Devletleri hakimlerinin tümünün, mahkemelerinin derecesine bakılmaksızın
yeniden gözden geçirme yetkileri vardır. Hakimler normal olarak inceledikleri kanunların ve
idari işlemlerin geçerli olduğunu varsaymakla birlikte Anayasaya açıkça aykırı buldukları
kanunları, yönetmelikleri ya da idarenin işlemlerini iptal edebilirler. Hakimler Amerika
Birleşik Devletleri Anayasasını diğer tüm kanunlardan üstün tutan kanunlar hiyerarşisini
gözetmek zorundadırlar. Bu nedenle hakimler kanunları, yönetmelikleri ve idarenin
işlemlerini yorumlarken sadece içtihatlara dayanmayacak aynı zamanda bunları Anayasaya
uygun olarak yorumlayacaklardır.

H. Mahkeme Kararlarının Uygulanması
Mahkeme kararlarının yerine getirilmesi mahkemelerin değil davanın taraflarının
sorumluluğu altındadır. Ceza davalarında, bir Adalet Bakanlığı görevlisi olan Amerika
Birleşik Devletleri adli polisi hükümlüyü gözetim altında tutmakla yükümlüdür. Mahkemenin
para cezası ödenmesini kararlaştırdığı durumlarda mahkeme katibi ödemeyi alıp mahkeme
tarafından belirtilen şekilde dağıtmakla yükümlüdür. Davalının para cezasını ödememesi
durumunda kararın uygulanması ve paranın tahsil edilmesinden Adalet Bakanlığı sorumlu
olacaktır.
Hukuk davalarında ise mahkemeler, mahkeme kararlarının tümünü kamunun bilgisine
sunmak üzere kayıtlarını tutmakla beraber mahkeme kararlarının uygulanmasından davanın
tarafları sorumludur. Birçok mali davalar ise çeşitli sigortalar kapsamında korundukları için
bu tür hukuk davalarının kararlarının uygulanmasını sigorta şirketleri takip etmektedir.
Davayı kazanan taraf borçluyu takip etmek ve borçlunun hakimiyetinde bulunan şeyi güvence
altına almak amacıyla gerekli tedbirler için mahkemeden yardım alabilir. Ayrıca federal
mahkemede davayı kazanan taraf, eyalet kanunlarının tanıdığı telafi ve tazmin yolları
çerçevesinde federal mahkeme kararının uygulanmasını sağlamak için eyalet mahkemesine
başvurabilir; (ör: kaybeden tarafın malvarlığının haczedilmesi gibi.) Genel olarak bir hukuk
mahkemesi kararı ile kaybeden tarafın taşınmazı üzerinde takyidat kurulabilir ve para tahsil
edilenceye kadar belirli oranda faiz işletilebilir.
I. Adli Prosedürün Kaydı
Kamuya açık davalarda yargılama öncesi ve sonrasında yürütülen tüm işlemler mahkeme
raportörü tarafından yazılı olarak ya da sözlü olarak kaydedilmektedir. Mahkeme raportörleri
ifadeleri kaydetmek üzere özel olarak eğitim alırlar.
1. Mahkemenin Görüşlerinin Yayımlanması
Anglo-Sakson hukuk sisteminde mahkemeler hukuku uygularken ve yorumlarken içtihatlara
dayandıkları için güncel hukuki konular bakımından benzer konularla ilgilenen mahkemelerin
ve hukukçuların bu hukuki görüşlerine ulaşabilmesi çok önemlidir. Federal mahkemelerde
kullanılan teknolojinin ilerlemesi ile mahkeme kararlarının ve görüşlerinin büyük bir bölümü
bilgisayar ortamında yazılmaktadır. Tüm görüş ve kararlar kamunun incelemesine açık
kayıtlardır ve kopyaları mahkemelerden temin edilebilir. Bazı kararlar resmi olarak
yayımlanır. Bu tür kararların yayımı mahkemeler için özel şirketler tarafından yapılmaktadır.
Ayrıca özel hukuk kitabı yayınevleri ve bilgisayar ortamında araştırma hizmeti sağlayan
Westlaw ve Lexis/Nexis gibi bilgi bankaları ücret karşılığı mahkeme kararlarını, kanunları ve
diğer hukuki materyalleri barolara ve kamuya sunmaktadır.
Mahkemelerin büyük bir bölümünün kendilerine ait Internet sayfaları bulunmakta ve
mahkeme görüşleri Internet aracılığıyla da elektronik olarak kamuya sunulmaktadır. Bazı
hukuk fakülteleri özellikle temyiz mahkemelerinden mahkeme görüşlerini toplayarak Internet
üzerinden bu kararları yayımlamaya başlamışlardır.

2. FEDERAL YARGILAMA SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ
A. Federal Yapı ve Eyalet Erklerinin Göreli Yetki Alanları
1. Yalnızca Federal Devlete Özgü Yetkiler
a. Eyaletlerin Yetkilerinin Açıkça Sınırlandırılması
Bazı yetkiler sırf federal hükümete aittir, zira Anayasa eyaletlerin bazı yetkilerini sınırlandırır
veya yasaklar (ör. uluslararası anlaşmaların akdedilmesi, para basımı, vb.)
b. Yetkinin Özünde Federal Olması
Yukarıda sayılmayan diğer bazı yetkiler yetkinin özünden ötürü yalnızca federal hükümete
aittir ve yalnız federal hükümet tarafından yerine getirilebilir.
2. Yalnızca Eyaletlere Özgü Yetkiler
Federal hükümete devredilmeyen tüm yetkiler eyaletlere aittir. Ancak, federal yetkiler geniş
bir şekilde yorumlandığı için bundan ötürü çok az yetki eyaletlere özgüdür.
3. Federal Devletin ve Eyaletlerin Aynı Anda Olan Yetkileri . Üstünlük Maddesinin3 Etkisi
Üstünlük maddesinden dolayı, federal kanunlar eyalet kanunlarına göre öncelikli olarak
uygulanabilir ya da sözkonusu kanunların yerine geçebilir.
a. Eyalet ve Federal Kanunlar Arasında Uyuşmazlık
Bir eyalet kanunu ile bir federal kanun arasında uyuşmazlık sözkonusu ise eyalet kanunu
geçersiz sayılacaktır.
b. Eyaletin, Federal Amacın Yerine Getirilmesini Engellemesi
Bir eyalet kanunu veya yerel kanun federal amacın yerine getirilmesini engelliyor ise, o
kanun geçersiz sayılacaktır. İlgili eyalet kanununu, Federal kanunlara aykırı olmayan geçerli
bir amaca hizmet etmek için çıkarılmış olsa bile kanuna aykırı sayılacaktır.
c. Eyalet Kanunlarını Önlemek
Geçerli bir federal kanun hükmü, içerik olarak bir hukuk alanını açık veya dolaylı bir şekilde
kapsayarak ilgili konu hakkında uyuşmazlık yaratmasa bile normal koşullar altında
uygulanacak olan herhangi bir eyalet veya yerel kanunun uygulanmasını engelleyebilir. Bu
bağlamda göz önünde tutulması gereken faktörler (ilgili kanunun lafzından anlaşılan açık bir
üstünlük durumu sözkonusu değil ise): (i) federal kanunların kapsadığı hukuk alanının
genişliği ve (ii) kanunu uygulamak için bir idari organın oluşturulmasıdır.
3 Supremacy Clause

B. Tam Güven Ve İtimat Maddesi 4
Tam Güven ve İtimat Maddesi uyarınca, bir mahkeme kararı tam güven ve itimat veriyorsa,
diğer eyaletler bu mahkeme kararını tanımaya mecburdur (New York eyaletinde bir kişinin
aleyhine karar verilir ise, o kişi New Jersey eyaletinde aynı konunun hükme bağlanması
talebiyle yeniden mahkemeye başvuramaz; New York.da verilen karar New Jersey
mahkemeleri için de bağlayıcıdır.) Bu Madde yalnız aşağıdaki hallerde geçerlidir: (i) kararı
veren mahkemenin dava konusu ve taraflar üzerinde yetkisi varsa; (ii) karar davanın esasları
hakkında verilmiş ise; ve (iii) verilen karar kesin ise.
4 Full Faith And Credit Clause